28 Μαΐ 2009

Η ιστορία και οι μύθοι της Αχιλλέας


Το βότανο Αχιλλέα - Achillea millefolium είναι ένα από τα αγαπημένα μου και με συναρπάζει που και αυτό έχει μεγάλη ιστορία. Το έχω βρει σε πολλά βουνά όπου πηγαίνω και πάντα το μαζεύω και το αποξηραίνω για να έχω ολόκληρο το χειμώνα. Το χρησιμοποιώ σε περιπτώσεις πυρετού και πόνων περιόδου, αλλά και γιατί μου αρέσει η γεύση και το άρωμά του. Μου θυμίζει πόσο ωραία είχα περάσει στα βουνά όπου άνθιζε. Κάποιοι που γνώρισα είπαν πως την Αχιλλέα την τρώνε ωμή και κάποιοι άλλοι πως κάνουν σούπα τα άνθη της. Επειδή εκτιμώ πολύ όλα τα βότανα προσπαθώ να τα φέρω στον κήπο μου! Την τελευταία φορά που βρήκα Αχιλλέα, σε βουνό της κεντικής Γερμανίας, μάζεψα και τους σπόρους της και τώρα περιμένω με αγωνία να ανθήσει!

Η Αχιλλέα είναι ένα ιθαγενές φυτό της Ευρώπης και της δυτικής Ασίας με μακραίωνη ιστορία ως επουλωτικό. Στους κλασικούς χρόνους ήταν γνωστό ως herba militaris. Για πολλά χρόνια το χρησιμοποιούσαν σαν δυναμωτικό και πικρό τονωτικό και όλα τα είδη των πικρών αλκοολούχων ποτών (bitters) παρασκευαζόταν από αυτό.
Το όνομά της η Αχιλλέα το πήρε από τον ήρωα Αχιλλέα και ο θρύλος λέει πως η Αχιλλέα φυτρώνει από την σκουριά που έπεσε στο χώμα από το δόρυ του Αχιλλέα για να θεραπεύει πολλούς συντρόφους του στον Τρωικό πόλεμο. Ένας μύθος λέει, όταν ο Αχιλλέας πληγώθηκε στη φτέρνα από το δηλητηριασμένο βέλος του Πάρη, η θεά Αφροδίτη κλαίγοντας τον συμβούλεψε να πάρει την Αχιλλέα που είναι το καλύτερο βότανο για πληγές. Από αυτόν τον μύθο η Αχιλλέα έχει πάρει το όνομά της καθώς και άλλες ονομασίες όπως το «Δάκρυ της Αφροδίτης», το «χαμόγελο της Αφροδίτης». Ένας άλλος μύθος λέει πως ο Αχιλλέας διδάχτηκε τις φαρμακευτικές ιδιότητες της Αχιλλέας για την θεραπεία των πληγών ειδικότερα από τον δάσκαλο Χείρωνα.
Οι Δρυίδες έδωσαν στην Αχιλλέα πολλές ιερές δυνάμεις και την χρησιμοποιούσαν για να προβλέψουν τον καιρό. Οι αρχαίοι Κινέζοι πρόλεγαν το μέλλον σε μια τελετή που περιγράφεται στο Ι Τσιγκ - το βιβλίο των χρησμών, γνωστό ως Χρησμός με βλαστό Αχιλλέας.
Πολλές λαϊκές παραδόσεις δίνουν στην Αχιλλέα πολλές ισχυρές και μαγικές δυνάμεις και την αφιερώνουν στον άγιο Ιωάννη του βαπτιστή. Πολλοί λαοί κρεμούσαν την Αχιλλέα στις εξώπορτες των σπιτιών τους και στις εκκλησίες την παραμονή της γιορτής του Ιωάννη του βαπτιστή. Μετά την δύση του Ηλίου έκαιγαν την Αχιλλέα σε λατρευτικές πυρές τις φωτιές του Αι Γιάννη.
Όπως και το δόρυ που σκότωσε τον Αχιλλέα έτσι και η Αχιλλέα πίστευαν πως μπορεί να βλάψει.
Το χρησιμοποιούσαν οι μάγισσες στα μαγικά φίλτρα που έφτιαχναν και έπαιρνε την ονομασία «παιχνίδι του διαβόλου» όπου φαίνεται πως η Αχιλλέα σχετίζεται με κακά πνεύματα.
Λαϊκές παραδόσεις λένε πως αν κρεμάσουμε ένα κλαδάκι Αχιλλέας πάνω από την κούνια του μωρού μας μπορεί να κρατήσει τα κακά πνεύματα μακριά. Επίσης αν κρατήσουμε μια Αχιλλέα πάνω στα βλέφαρά μας μπορούμε να δούμε ποιος κυριαρχεί στις σκέψεις μας.
Μια λαϊκή αντιπυρετική θεραπεία λέει να κόψουμε ένα φύλλο Αχιλλέας με το αριστερό χέρι λέγοντας ταυτόχρονα το όνομα του άρρωστου και όταν φάμε το φύλλο, ο πυρετός θα πέσει.
Τα παλιά χρόνια ο κόσμος σεβόταν τις θεραπευτικές ιδιότητες της Αχιλλέας γι’ αυτό και την αποκαλούσε «το ιώδιο των αγρών».
Τον Μεσαίωνα έτριβαν λίγο από τα φύλλα της Αχιλλέας για να σταματήσουν την ρινορραγία αλλά και για να σταματήσουν ημικρανίες από την υπέρταση, προκαλούσαν ρινορραγία γαργαλώντας τις εσωτερικές μεμβράνες της μύτης με ένα φύλλο. Έτσι η Αχιλλέα ονομάστηκε nosebleed - μάτωμα μύτης. Επίσης η Αχιλλέα πήρε το όνομα «θερμοβότανο» επειδή είναι αντιπυρετική.
Η Αχιλλέα έχει άμεση σχέση με τον έρωτα γι’ αυτό στους γάμους αποτελούσε παράδοση να τρώνε Αχιλλέα και να την τοποθετούν στην ανθοδέσμη της νύφης. Πίστευαν πως η Αχιλλέα εξασφάλιζε ότι ο έρωτας των νεόνυμφων θα κρατούσε τουλάχιστον επτά χρόνια. Γι’ αυτό ακόμη μια ονομασία του φυτό είναι «επταετής έρωτας». Την χρησιμοποιούσαν και στην μαντική για να προβλέψουν τον μελλοντικό εραστή. Αν κάποια κοπέλα μάζευε Αχιλλέα ένα βράδυ με πανσέληνο από τάφο νεαρού άντρα και το έβαζε κάτω από μαξιλάρι της, θα ονειρευόταν τον μελλοντικό αγαπημένο της. Οι κοπέλες εκείνης της εποχής για να ελέγξουν τα αισθήματα του αγαπημένου τους γαργαλούσαν εσωτερικά την μύτη του μ’ ένα φύλλο Αχιλλέας λέγοντας ταυτόχρονα
«χιλιόφυλλο, χιλιόφυλλο κάνε με να φυσήξω δυνατά, αν η μύτη του ματώσει τώρα, ο καλός μου με αγαπά».
Ο Διοσκουρίδης ο Αναζαρβέας (1ος μ.Χ. αιώνας) την χρησιμοποίησε σαν αιμοστατικό.
Επίσης το χρησιμοποιούσαν από πολύ παλιά σαν αιμοστατικό για να σώσουν τραυματίες στα πεδία μάχης και για να ρίξουν τον πυρετό τους.
Οι Αγγλοσάξονες ονόμασαν την Αχιλλέα «επισκευαστή σωμάτων» και οι Ινδιάνοι της Αμερικής εκτιμούσαν την ικανότητα να γιατρεύει πληγές και τραύματα.
Ένας νοσοκόμος του 1ου παγκόσμιου πολέμου διηγιόταν τον τρόπο που γιάτρευε τις πληγές δεκάδων στρατιωτών σε στιγμές όπου δεν υπήρχε άλλου είδους περίθαλψη, παρά μόνο η Αχιλλέα.
Στην Γερμανία τον 16ο αιώνα έριχναν στα βαρέλια του κρασιού σπόρους Αχιλλέας για να διατηρούνται καλύτερα τα κρασιά. Στις βόρειες χώρες χρησιμοποιούσαν την Αχιλλέα αντί του λυκίσκου για την μπύρα.
Στην Ιρλανδία το 19ο αιώνα πίστευαν πως η Αχιλλέα έφερνε καλοτυχία επειδή ήταν το πρώτο φυτό που έκοψε ο Ιησούς όταν ήταν παιδί. Σύμφωνα με λαϊκή πεποίθηση, όποιος έβλεπε όνειρο να μαζεύει Αχιλλέα για να θεραπεύσει κάποιον, σύντομα θα μάθαινε ευχάριστα νέα. Επίσης πίστευαν πως η Αχιλλέα γιάτρευε πληγωμένες και ραγισμένες από έρωτα καρδιές. Είναι το λουλούδι των γενεθλίων για όσους γεννήθηκαν 16 Ιανουαρίου και σύμφωνα με τον Νίκολας Κάλπεπερ βρίσκεται υπό την επίδραση της Αφροδίτης.
Είναι γνωστή η Αχιλλέα εδώ και αιώνες για τις επουλωτικές της ιδιότητες, γι ‘αυτό και στην Σκοτία παρασκεύαζαν μια παραδοσιακή αλοιφή για την επούλωση πληγών.
Στις μέρες η Αχιλλέα χρησιμοποιείται πολύ στην αρωματοποιία, βοτανοθεραπεία και στην αρωματοθεραπεία
Βιβλιογραφία
Μαγικά Βότανα – Margaret Picton – Εκδόσεις Κοχλίας



Δειτε ακόμα:
Περιγραφή και προέλευση της Αχιλλέας 
Η χρήση της Αχιλλέας 
Οι ιδιότητες της Αχιλλέας 
Οι ποικιλίες της Αχιλλέας